آفرینندگی
آنچه در این مقاله میخوانید
آفرینندگی
گانیه در طبقه بندی خود از انواع یادگیری بالاترین سطح یادگیری راه حل مسئله می داند و معتقد است که آفریننـدگی نوع ویژه ای از حل مسئله است.
تفاوت بین حل مسئله و آفرینندگی :
حل مسئله فعالیتی عینی تر از آفرینندگی است و از آن هدف مشخص تر می دارد.
یعنی حل مسئله بیشـتر بـر واقعیـات استوار است و هدف آن عینی و بیرونی است در حالی که آفرینندگی بیشتر جنبه شخصـی دارد و زیـادتر از حـل مسـئله مبتنی بر شهود و تخیل است. به تعبیر دیگر درحل مسئله شخص با موقعیتی روبرو می شود که باید برای آن یک راه حل بیابد اما در آفریننـدگی فـرد هم موقعیت مسئله و هم راه حل آن را خود می آفریند. ویژگی مهم دیگر آفرینندگی که آنرا از حل مسئله متمایز می سازد. تازگی نتایج تفکر آفریننده است.
تواناییهای آفریننده گیلفورد
تواناییهای آفریننده گیلفورد در بیان نظریه ساخت ذهنی خود گفته است که ویژگی مهم تفکر آفریننده واگرایی آن است. در نظریه گیلفـورد هم تفکر همگرا و هم تفکر واگرا در ساخت ذهنی نقش اساسی دارند. اما تفاوت آنها دراین است که درتفکر همگرا نتیجـه تفکر از قبل معلوم است یعنی همیشه یک جواب «درست» یا غلط وجود دارد.
اما در تفکر واگرا جواب قطعی وجود نـدارد و تعداد زیادي جواب موجود است که از نظر منطقی هریک از آنها ممکن است درست باشد. گیلفورد در نظریه خود تفکر واگرا را با سه ویژگی انعطاف پذیری، نرمش، اصالت و سیاسی مشخص کرده است. آزمون گیلفورد برای اندازه گیری انعطاف پذیری تفکر آزمون استفاده های غیرمعمول نام دارد. سیالی به تعداد پاسخهاي مختلفی که آزمودنی به یک سوال می دهد اشاره می کند.
درآزمونهای مخصـوص سـنجش سیاسـی سرعت و تعداد پاسخهای داده شده ملاك سیاسی فکر هستند گالاگر می گوید : نوع سوالهایی که معلـم از دانـش آمـوزان مـی پرسد برنحوه تفکر آنها موثر است به اعتقاد گتزلز و جکسون تفکر واگرا فارغ از محرك است درحالی که تفکر همگـرا وابسـته بـه محرك است گتزلز می گوید : بهتراست آفرینندگی را به صورت یافتن مسئله تعریف کنیم نه حل مسئله.
ویژگیهای افراد آفریننده : (استاین)
- انگیزه پیشرفت سطح بالا
- کنجکاوی فراوان
- علاقه مندی زیاد به نظم و ترتیب در کارها
- قدرت ابراز وجـود و خودکفایی
- شخصیت غیرمتعارف، غیررسمی و کامروا
- پشتکار و انضباط درکارها
- استقلال
- طرز فکـر انتقـادی
- انگیزههاي زیاد و دانش وسیع
- اشتیاق و احساس سرشار
- زیبا پسندی و علاقه مندی به آثارهنری
- علاقه کم به روابط اجتماعی و حساسیت زیاد نسبت به مسائل اجتماعی
- تفکر شهودی
- قدرت تاثیر گذاری بردیگران.
تراورس : شخص آفریننده شخص دوست داشتنی و جالب است. این افراد الزاماً مورد علاقه همکاران خود واقع می شوند.
آفرینندگی و هوش و پیشرفت تحصیلی همبستگی بین آزمونهای آفرینندگی و آزمونهای هوش بسیار پایین است بنابراین از روي نمرات هوشی افـراد نمـی تـوان میزان آفرینندگی آنها را پیش بینی کرد. «به طور کلی چنین به نظـر مـی رسـد کـه آزمونهـای آفریننـدگی دسـتهای از ویژگیهای ذهنی را می سنجند که آزمونهای هوش قادر به اندازه گیری آنها نیستند.
بین نمرات آزمونهای پیشرفت تحصیلی و نمرات آزمونهای آفرینندگی نیز ضریب همبستگی بزرگی بدسـت نیامـده اسـت. بین اندازه های درجه بندی معلمان از آفرینندگی و نمرات دانش آموزان رابطه زیادی دیده نشده است. تا یک سطح معین از هوشبهر، یعنی حدود 120، بین هوش و توانایی های آفریننـدگی قـدری همبسـتگی وجـود دارد امـا بالاتر از هوشبهر و 120 این همبستگی دیده نمی شود (گیلفورد و کریستن سن) همچنین گفته شـده اسـت کـه دانـش آموزانی که از لحاظ پیشرفت تحصیلی از دیگران وضع بهتری دارند با احتمال بیشتری ممکن است دارای ویژگیهای تفکر آفریننده باشند.
روش آموزش آفرینندگی
اکثر روانشناسان هردو مکتب رفتاری و شناختی یادگیری معتقدند که توانایی آفرینندگی قابل آموزش است.
1- مسائلی را که به یادگیرندگان می دهید طبقه بندی کنید.
الف) مسئله به یادگیرندگان ارائه شود ولی راه حل آن برای او ناشناخته باشد.
ب) هم مسئله و هم روش حل کردن مسئله براي شاگردان و کل بشریت ناشناخته باشد.
2- به یادگیرندگان مهارتهای حل مسئله را آموزش دهید و آنها را به استفاده از این مهارتها ترغیب نمایید.
الف) معروفترین فنون و مهارت حل مسئله دریادگیری تفکر آفریننده روش بارش مغزی است هر راه حلـی کـه به ذهنشان می رسد براي مسئله بگویند. این روش شبیه روش تداعی آزاد مورد استفاده روانکاوان است با این تفاوت که روش تداعی آزاد یک روش فردي است اما روش بارش مغزی با گروهی از دانش آموزان اجرا می شود. پارنس و میدو بیشترین پژوهشها را درباره روش بارش مغزی انجام داده اند.
نیاز به مشاوره حضوری دارید ؟!
اگر نیاز به مشاوره حضوری دارید می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ با پزشک و روانشناس متخصص ٬ دکتر حسین موسی زاده مستقیما تماس حاصل فرمایید و با نحوه مشاوره ایشان آشنا شوید ٬ در صورت تمایل به رزرو وقت ملاقات با منشی دفتر مورد نظر واقع در تهران و یا کرج با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره در منزل دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید که مشاوره در منزل شما صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره تلفنی یا مشاوره تصویری دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید مشاوره بصورت آنلاین و تلفنی یا تصویری از طریق برنامه هایی نظیر Whatsapp , IMO , Skype و .. صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۳۵۸۹۰۸۸۱۹ تماس حاصل فرمایید.