اختلال وسواسی – جبری
خصیصه اصلی اختلال وسواسی – اجباری وجود وسواس ها اجبارهای مکرر و چنان شدید است که رنج و عذاب قابل ملاحظه ای را برای فرد به بار می‌آورند. این وسواس ها یا اجبارها سبب اتلاف وقت می شوند و اختلال قابل ملاحظه‌ای در روند معمولی و طبیعی زندگی، کارکرد، شغلی و فعالیت های معمول اجتماعی یا روابط فرد ایجاد می‌کنند. بیمار مبتلا ممکن است فقط وسواس فکری، فقط اجبار یا هر دوی آنها را با هم داشته باشد.
• وسواس عبارت از فکر، احساس، اندیشه یا حسی عود کننده و مزاحم است. برخلاف وسواس که یک فرایند ذهنی است، اجبار نوعی رفتار است. اجبار، رفتاری آگاهانه، معیارمند و عود کننده است.
• بیمار از غیر منطقی بودن وسواس هایش آگاهی دارد.
• میزان شیوع مادام العمر اختلال وسواسی – اجباری در جمعیت عمومی حدود ۲ تا ۳ درصد است. میزان ابتلا در زنان و مردان یکسان ولی در پسرهای نوجوان شایع‌تر از دخترهاست. میانگین سن شروع ۲۰ سالگی و افراد مجرد بیشتر از متاهل ها مبتلا می‌شوند.
• اختلالات همراه شامل مصرف الکل، اضطراب فراگیر، اختلالات شخصیت، فوبی اختصاصی، پانیک و اختلال خوردن است.
• فروید در مفهوم پردازی اولیه خود آنچه را که ما امروز اختلال وسواسی – اجباری می نامیم نوروز وسواسی می‌نامید. وی معتقد بود هنگام مواجهه با خواسته‌های ادیپی برانگیزاننده اضطراب، نوعی عقب‌نشینی دفاعی صورت می‌گیرد. بیمار مبتلا به نوروز وسواسی – اجباری به مرحله مقعدی رشد روانی – جنسی واپس روی کرده است.
• در شرطی سازی فعال، فرد کشف می‌کند که برخی اعمال، اضطراب همراه با فکر وسواسی را تخفیف می‌دهد. به این ترتیب راهبردهای اجتنابی یا رفتارهای آیین گونه اضطراب را مهار می‌کنند. این رفتارها تدریجا تثبیت شده و رفتارهای اجباری به صورت الگوهای یاد گرفته شده در فرد شکل می گیرند.
• بیمارانی که هم وسواس و هم اجبار در حداقل ۷۵ درصد از کل بیماران مبتلا به این اختلال را تشکیل می‌دهند.فکر یا تکانه ای خود را به زور و به طور دائم به حوزه باخبری خودآگاهانه فرد تحمیل می‌کند. احساس ترس فرد را به افکار یا انجام رفتارهای خنثی کننده وامی‌دارد. علایم بیمار می‌تواند در طول زمان تغییرکند، وسواس یا اجبار با ایگو بیگانه است یعنی فرد آن را غریبه با احساسی می‌یابد که از خود به مثابه یک موجود روانی دارد، آن را غیر عاقلانه می داند و تمایل به مقاومت در مقابل افکار و اجبار ها دارد.
• وسواس ها و اجبار ها در بزرگسالان و کودکان و نوجوانان به اشکال مختلفی تظاهر می یابد که ممکن است در طول زمان تغییر یابد ولی ۴ الگوی عمومی شامل موارد زیر است :
آلودگی : شایع‌ترین الگوست که وسواس و به دنبالش شست و شو یا اجتناب اجبار گونه از شی که فرد گمان می‌کند آلوده است، رخ می‌دهد.
• تردید مرضی : این بیماران تردید وسواس گونه ای درباره خود دارند به طوری که همیشه به خاطر فراموش کردن چیزی یا انجام چیزی احساس نگرانی می‌کنند مثل وارسی کردن، تردید مرضی دومین الگوی شایع است.
• افکار مزاحم : سومین الگوی شایع که فرد صرفاً افکار مزاحم وسواس بدون هیچ گونه عمل اجباری داشته باشد.
• تقارن : چهارمین الگوی شایع که اشاره به لزوم رعایت تقارن یا دقت دارد مثلاً بیمار ساعت ها وقت لازم دارد تا یک وعده غذا بخورد.
• بسیاری از بیماران مصرانه در برابر اقدامات درمانی مقاومت می‌کنند. ترکیب دارو درمانی و رفتار درمانی بهترین درمان است. داروی انتخابی کلومی پرامین است.
رفتار شامل مواجه سازی و ممانعت از پاسخ، حساسیت زدایی، وقفه فکر، غرفه سازی انفجار درمانی و شرطی سازی است.
روان درمانی حمایتی برای خود بیمار و خانواده برای نحوه برخورد با اعمال او موثر است.
آنچه در این مقاله می‌خوانید
نیاز به مشاوره حضوری دارید ؟!
اگر نیاز به مشاوره حضوری دارید می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ با پزشک و روانشناس متخصص ٬ دکتر حسین موسی زاده مستقیما تماس حاصل فرمایید و با نحوه مشاوره ایشان آشنا شوید ٬ در صورت تمایل به رزرو وقت ملاقات با منشی دفتر مورد نظر واقع در تهران و یا کرج با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره در منزل دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید که مشاوره در منزل شما صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره تلفنی یا مشاوره تصویری دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید مشاوره بصورت آنلاین و تلفنی یا تصویری از طریق برنامه هایی نظیر Whatsapp , IMO , Skype و .. صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۳۵۸۹۰۸۸۱۹ تماس حاصل فرمایید.
نیاز به مشاوره ازدواج دارید ؟!
اگر نیاز به مشاوره قبل از ازدواج دارید می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ با پزشک و روانشناس متخصص ٬ دکتر حسین موسی زاده مستقیما تماس حاصل فرمایید و با نحوه مشاوره ایشان آشنا شوید ٬ در صورت تمایل به رزرو وقت ملاقات با منشی دفتر مورد نظر واقع در تهران و یا کرج با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید
