ترس از موفقیت یا عقده یونس
موفقیت مفهومی است که از کودکی به عنوان نشانه ای از دستیابی به آمال و آرزوها از آن یاد می کنند. اکثر ما انسانها با خیال پردازی ها و هدف گذاری ها تلاش های دائمی تعیین می کنیم و رسیدن به آنها را اصول زندگی خود می دانیم. آیا همیشه آماده رسیدن به این اهداف هستیم؟ دو اتفاق غم انگیز در زندگی وجود دارد یکی از آنها رسیدن به خواسته های قلبی و دیگری نرسیدن به آن ها است .
موفقیت چیست؟
به دست آوردن موقعیتهای اجتماعی، ثروت؛ شهرت و محبوبیت و … که بتواند رضایتمندی قابل توجهی در فرد ایجاد کند را موفقیت می دانیم. شاید رسیدن به همه این موقعیتها همزمان امکان پذیر نباشد، اما تعریف دیگر موفقیت، رسیدن به هر موقعیت معنی دار و متناسب با خواستهای ذهنی است. نیاز به کسب موفقیت و به عبارتی خودشکوفایی که در آن انسان می تواند به نهایت توانمندی های خود برسد جزء نیازهای اصلی و نشانه ای از رشد حداکثری استعدادهای بشری است.
شاید مضحک یا غیر ممکن باشد که چیزی را با همه وجود بخواهیم اما برای داشتن آن ترسیده یا مضطرب شویم. ولی این واقعیت را خیلی از افراد تجربه کرده اند. زمانی که امکان پیشرفت در شغلی را داشتید اما در زمان کسب یک پست بالاتر و بهتر محل کار خود را ترک کردید؛ زمانی که کسی را بیش از همه دوست داشتید و بیش از همه از او فرار کردید یا او را از خودتان دور کردید .نمودهای ترس از موفقیت را در میان مشاهیر هم می توانیم ببینیم. کم نبودند مشاهیری که در اوج موفقیت با در پیش گرفتن رفتارهایی مثل رفتارهای غیر اخلاقی و نامتعارف تمامی جایگاه و شهرت خود را از دست داده اند. این ترس به دلیل زمینه های ناخودآگاهانه ممکن است از نظر فرد نامعلوم بماند.
ترس از موفقیت یا عقده یونس
این گریز از کسب بهترین ها و موفقیت را تحت عنوان “عقده یونس” یاد می کنند. در داستان زندگی یونس پیامبر، او تلاش بسیاری در دعوت مردم به یکتاپرستی می کند، بعد از چندی آن ها را به هیچ وجه اصلاح شدنی ندانسته و دست از دعوت برمی دارد. پس از آن که یونس آن ها را ترک می کند، مردمان به علت ترس از نزول عذاب الهی دست از بت پرستی بر می دارند و به یکتا پرستی ایمان می آورند. یونس سوار بر کشتی راهی دیار دیگر می شود که در میان راه به نشانه هشدار الهی و فرار از مسئولیت در شکم ماهی گرفتار می آید. ترس از موفقیت یاعقده یونس نوعی فرار از مسئولیت و اضطراب تحقق استعدادهای بالقوه خویشتن است، اما برخی آن را واکنشی در برابر ترس از شکست می دانند.
چرا از رسیدن به موفقیت می ترسیم؟
ما صاحب دو نیروی انگیزشی هستیم؛ یکی انگیزه رشد که برآمده از وضعیت های رشدی ماست و جهت دهی درونی برای ایجاد تغییر و گرایش به پیشروی است و دیگری انگیزه امنیت که میل درونی ما به حفظ ثبات و سکون می باشد. تکانه امنیت عاملی است که در مواقعی که می تواند اضطراب تولید شود با یک عقب نشینی یا میل به نیمه کار رها کردن امور باعث حفظ ثبات و آرامش می شود. این انگیزه امنیت از سوی دیگر می تواند موانعی هم ایجاد کند. روانشناسان انگیزه امنیت را یکی از ریشه های اصلیترس از موفقیت می دانند.
ریشه های دیگر به شرح زیر است:
- ترس از واقعی نبودن: فرد توانمندی ها و استعدادهایش را باور ندارد و آن ها را واقعی نمی داند و هزاران علت دیگر را به موفقیت هایش نسبت می دهد.
- ترس از رسیدن به سقف ارزش های والای خود: این افراد نگرانند که محقق شدن یک خواسته و رسیدن به غایت تعیین شده باعث شود که بعد آن به ناتوانی برسند.
- ترس از سرخوردگی: این افراد نگرانند که مبادا محقق شدن یک خواسته باعث شود تا بفهمند که اصلا این موقعیت را نمی خواستند و یا شاید اینکه با رویه ناخوشایند آن خواسته رو به رو شوند.
- ترس از دست دادن جایگاه فعلی: این افراد گمان می کنند که موفقیت ها ثبات موقعیت فعلی را از او می گیرند و شرایط نا آشنایی ایجاد می کنند که فرد خیلی در جریان جنبه های مختلف آن نیست.
- ترس از مورد حسادت یا تهدید واقع شدن: این افراد از طرد شدن یا پذیرفته نشدن یا مورد عناد قرار گرفتن توسط دیگران واهمه دارند.
نشانه های عقده یونس
برای تشخیص دادن ترس از موفقیت نشانه های زیر را بررسی کنید.
- اعتماد به نفس کمی دارند.
- به طرد شدگی و تنها ماندن بسیار حساسند.
- رسیدن به موفقیت به آن ها احساس گناه می دهد که مبادا جایگاه افراد دیگر را گرفته باشند.
- توانمندی های خود را قبول نمی کنند.
- نقش قربانی را ایفا میکنند و از موضع ضعف برخورد می کنند.
- انرژی روانی مثبت خود را صرف سخنان منفی بسیاری می کنند و ذهنشان را از مسیر پیشرفت منحرف می سازند
- گاهی کمال گرا هستند و موفقیت های خود را مهم نمی دانند.
- ممکن است با روش های مختلف موفقیتهای خود را خراب کنند.
چگونه میتوانیم بر ترس از موفقیت غلبه کنیم؟
برای غلبه بر ترس از موفقیت لازم است اول علت های ناخودآگاه این ترس را پیدا کنید
برای این کار نیاز به یک خودشناسی دارید. بهتر خودشناسی را با کمک یک روانشناس خوب انجام دهید. پس از رسیدن به خود آگاهی و پی بردن به علت های ناخودآگاه ذهنتان برای رفع ریشه ای ترس هایتان نیاز به مشاوره و رواندرمانی دارید. از دیدگاه روانشناسان شناختی رفتاری در این افراد طرحوارهای شکست یا بدبینی و بی اعتمادی فعال است. این طرح واره ها منشا ناخودآگاه دارند و در بسترهای مختلف زندگی فرد بروز کرده و منجر به تخریب آن زمینه ها می شوند و لازم است یک دوره رواندرمانی را طی کنند. روانشناسان با استفاده از تکنیک های درمانی به شما کمک می کنند تا برای رسیدن به اهداف زندگیتان موفق شوید.
نیاز به مشاوره حضوری دارید ؟!
اگر نیاز به مشاوره حضوری دارید می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ با پزشک و روانشناس متخصص ٬ دکتر حسین موسی زاده مستقیما تماس حاصل فرمایید و با نحوه مشاوره ایشان آشنا شوید ٬ در صورت تمایل به رزرو وقت ملاقات با منشی دفتر مورد نظر واقع در تهران و یا کرج با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره در منزل دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید که مشاوره در منزل شما صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره تلفنی یا مشاوره تصویری دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید مشاوره بصورت آنلاین و تلفنی یا تصویری از طریق برنامه هایی نظیر Whatsapp , IMO , Skype و .. صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۳۵۸۹۰۸۸۱۹ تماس حاصل فرمایید