روانپزشکی کودکان و نوجوانان
مشکلات هیجانی و رفتاری در کودکان در همه سنین شایع می باشند. تقریبا از هر ۵ کودک ۱ نفر در هر سال دارای یک مشکل جدی است ولی از هر ۱۰ نفر ۱ نفر نیاز به ارجاع به متخصص دارد. اختلالات شایع در دوران پیش از دبستان در کودکان شامل اختلالات خوابیدن، خوردن، دفع و نافرمانی می باشد. در کودکان سنین دبستان شایعترین مشکلات، اختلالات اضطرابی و اختلالات سلوک می باشند. مشکلات شایع در دوران نوجوانی شامل اختلالات خلقی، اختلالات خوردن و اختلالات سلوک می باشند. تأخیرهای تکاملی از جمله تاخیر در خواندن در تمام سنین شایع می باشد.
مسائل عمومی
اولین سال زندگی: در این دوران را در دوران رشد سریع هوشی و حرکتی در کودک به وقوع می‌پیوندد و وی خصوصیات اصلی اشیاء معمولی، روابط فضایی و ارتباط بین علت و معلول را یاد می گیرد. کودک در ۷ ماهگی بدون کمک می نشیند، در ۱۴ ماهگی بدون کمک چند قدم راه می رود، در ۱ سالگی الگوی منظمی از خوردن و خوابیدن دارد و در ۱۸ ماهگی، هنگام جدا شدن از مادر در حضور افراد غریبه دچار تشویش می شود. کودک در اولین سال زندگی یک رابطه قوی عاطفی با مادر، پدر، خواهر و برادر برقرار می نماید.
دومین سال زندگی: کودک شروع به راه رفتن و کشف محیط می‌کند و در می یابد که گاهی این کاوش وی به دلیل خطرات موجود، توسط والدین محدود می‌شود. در این سن به او جهت کنترل ادرار و مدفوع آموزش داده می‌شود. کودک در این سن در برابر خواسته‌های والدین، احساس ناکامی می‌کند و ممکن است خشم خود را ابراز نماید که تدریجاً با رفتار محبت آمیز، رفع خواهد شد. در سال دوم زندگی، زبان کودک رشد بیشتری می یابد و در ۲۰ ماهگی اغلب کودکان قادر به بیان کلمات ماما، بابا و سه کلمه دیگر می باشند.
۵ ۔۲ سالگی: در این سن رشد سریع در زبان و عملکرد هوشی کودک ایجاد می شود. کودک سوالات فراوانی می پرسد، مهارتهای حرکتی شکل می‌گیرند، خویشتن داری به وجود می آید، خودمحوری کاهش یافته و کودک در زندگی خانوادگی سهیم می شود. در این سن کودک قادر به خیال پردازی می‌شود و تخیلات خود را در بازی هایش نشان می دهد. شکل گیری نقش جنسی کودک، قدردانی از والدین و احساس وجدان در این سن به وجود می‌آیند.
اواخر کودکی: در این دوران کودکی به مدرسه می‌روند، ارتباط با سایر افراد را می آموزند و دانش و مهارت آنها افزوده می شود. تفاوت بین درست و نادرست را می‌فهمند، برای خود ارزش قائل می‌شوند و در می یابند که در برخی موارد، دیگران از آنها موفق تر هستند.
نوجوانی: تغییرات قابل ملاحظه فیزیکی، جنسی روانی و اجتماعی در آنها رخ می‌دهد که این تغییرات معمولا با آشفتگی هیجانی همراه می باشند. در نوجوانان بزرگتر رفتارهای همراه با سرکشی به خصوص در سالهای پایانی مدرسه دیده می‌شود. رفتارهای رایج در نوجوانی شامل مشکلات ارتباطی، مسائل جنسی، رفتار بزهکارانه، سوء مصرف الکل، داروها و حلال ها می باشند.
ارزیابی مشکلات روانپزشکی در کودکان
در ارزیابی مسائل روانپزشکی باید به نکات زیر توجه نمود:
• معمولاً والدین در پی راه حلی برای کمک به خود می باشند نه کودک، بنابراین مطرح شدن مشکل کودک بستگی به نگرش والدین نسبت به آن مشکل دارد. مثلاً ممکن است رفتاری که نسبت به سن کودک کاملاً طبیعی است، از سوی والدین غیر طبیعی به شمار آید.
• مشکل کودک ممکن است به دلیل مسائل موجود در خانواده ایجاد شده باشد. مثلاً به دلیل مشاجره پدر و مادر.
• طبیعی یا غیرطبیعی شمرده شدن یک رفتار، بستگی به مرحله رشد کودک دارد. مثلاً شب ادراری در ۱۸ ماهگی طبیعی است و در ۷ سالگی غیر طبیعی می باشد.
دو تفاوت مهم بین رزیابی روانپزشکی در کودکان و بزرگسالان وجود دارد که عبارتند از:
۱۔ در هنگامی که کودک نوپا است، قسمت اصلی اطلاعات توسط والدین ارائه می شوند. با این حال غالباً باید کودک بدون حضور والدین دیده شود، مخصوصاً در هنگامی که به child abuse مشکوک هستیم.
۲۔ باید در برخورد با کودک پزشک انعطاف پذیر باشد. مصاحبه با والدین: والدین در حین مصاحبه باید احساس آرامش کنند و بدانند که مصاحبه برای کمک کردن به آنها و جهت حل مشکل کودکشان می باشد. آنها باید تشویق شوند که قبل از طرح هرگونه سوالی از سوی مصاحبه‌گر، خود راجع به مشکل کودکشان صحبت نمایند. در مورد مشکلات شدیدتر ممکن است بازدید از خانه نیز کمک‌کننده باشد.
مصاحبه و مشاهده کودک: مصاحبه با کودک شامل مراحل زیر می باشد که عبارتند از: شروع مصاحبه، ادامه مصاحبه، مشاهده رفتار و معاینه بالینی. برای شروع مصاحبه ابتدا باید جوی دوستانه برقرار کرد و اعتماد کودک را جلب نمود. باید رویکرد تدریجی و غیر مستقیم به کار رود مثلاً مصاحبه را با موضوعات مورد علاقه کودک نظیر حیوانات، تولد و بازی شروع نمود. در ادامه مصاحبه، بچه‌های بزرگتر به سوالات مستقیم در مورد مشکل فعلی پاسخ می دهند ولی در مورد بچه های کوچکتر بهتر است در مورد اینکه چه چیزی را دوست دارند و یا سه آرزوی بزرگ آنها سوال شود. کودکانی که قادر به صحبت کردن نمی باشند، می‌توانند مشکلات خود را در حین یک بازی تخیلی یا نقاشی بیان نمایند. مصاحبه کننده باید در حین مصاحبه رفتار کودک را در تنهایی و همچنین در برخورد با والدینش مورد توجه قرار دهد. در معاینه بالینی بیمار به ویژه باید به سیستم اعصاب مرکزی توجه نمود. مهمترین افراد برای مصاحبه بعد از والدین، معلمین کودک می باشند.
انواع اختلالات روانپزشکی در کودکان
اختلالات روانپزشکی در کودکان به چهار گروه زیر تقسیم می‌شود:
۱۔ مشکلات قبل از ورود به مدرسه
۲۔ مشکلات هیجانی و رفتاری بچه‌های بزرگتر
۳۔ اختلالات رشد
۴۔ سوء استفاده از کودکان توسط والدین یا سایر افراد.
نیاز به مشاوره حضوری دارید ؟!
اگر نیاز به مشاوره حضوری دارید می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ با پزشک و روانشناس متخصص ٬ دکتر حسین موسی زاده مستقیما تماس حاصل فرمایید و با نحوه مشاوره ایشان آشنا شوید ٬ در صورت تمایل به رزرو وقت ملاقات با منشی دفتر مورد نظر واقع در تهران و یا کرج با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره در منزل دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید که مشاوره در منزل شما صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره تلفنی یا مشاوره تصویری دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید مشاوره بصورت آنلاین و تلفنی یا تصویری از طریق برنامه هایی نظیر Whatsapp , IMO , Skype و .. صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۳۵۸۹۰۸۸۱۹ تماس حاصل فرمایید.
