سرکوب و خنثیسازی افکار
مقاومت در برابر افکار مزاحمت ناخوشایند می تواند به شکل های گوناگون نمایان شود، اما رایجترین آن به صورت سرکوب افکار ظاهر میشود که در این صورت شخص تلاش سرسختانه ای برای اجتناب از این افکار ناخواسته میکند.
فری استون و لادوسور. بیماران، این عمل را به نام های مختلف از جمله انسداد افکار، پرت کردن حواس و پوشاندن فکر خطاب میکنند. با این حال شواهدی وجود دارد که این تلاش های متعدد برای سرکوبی افکار ناخواسته می توانند موجب افزایش تناقض آمیز در میزان مزاحمت و یا فراوانی افکار، شوند. از آنجایی که این شواهد، از سازگاری و انسجام کافی برخوردار نیستند، نمی توان در حال حاضر نتیجه اتخاذ کرد. استدلال های واضحی مبنی بر افزایش تناقض آمیز افکار مزاحم، هنگام تلاش فرد در سرکوبی آنها، وجود دارد.
ولی اثر
واجهشی تاخیری که در طی آن تفکر مزاحم پس از یک دوره زمانی فرونشانی فراوان تر و برجسته تر می شود، نیز مشاهده شده است. پودرون و کلارک دریافتند که، خلق و خوی فرد میتواند بعد از یک دوره سرکوب فکری، بدتر شود. اگر چنین پیامدهای تناقض آمیز فکری به طور منظم رخ دهند، به راحتی میتوان فهمید که چرا آنها میتوانند نقش ویرانگری در تشدید وخامت مشکل، داشته باشند. فری استون و لادوسور نمونههایی از تاکتیکهایی که بیماران برای برخورد با وسواسهای فکری خود به کار میگیرند و اکثریت آنها بیثمر و بیفایده است، جمع آوری کردند. بی ثمرترین این تاکتیکها که جایگاه اول را در فهرست به خود اختصاص داده بود، بازداری اندیشه و بحث و گفتگوهای درونی بودند. آرام سازی، و نیز ارزش زدایی از معنا و اهمیت افکار، موثر تشخیص داده شده اند. از سوی روانشناسان استدلال میشود که آسودگی موقتی که از روش خنثی سازی حاصل میشود، به قیمت گزاف برقراری، حفظ و یا حتی تحکیم سوء تعبیر هایی که ریشه در مشکل های وسواس دارند، تمام میشود. هنگامی که تلاش برای متوقف کردن افکار غیرقابل توجیه، با شکست مواجه میشود. معمولاً بیماران، به خنثی سازی پیامدهای احتمالی افکار پلید خود، متوسل شوند.
چنین خنثی سازی ای می تواند شکل های گوناگون از آن قبیل که شافران و همکاران توصیف کردند، به خود گیرند. چنین تلاشهایی برای خنثیسازی شامل پرورش افکار تقابلی، انجام اعمال خنثی سازی، تلاش برای سرکوبی افکار و تاثیرهای آنان با پرداختن به فعالیتهایی که موجب پرت کردن حواس از موضوع میشوند، رفتارهای اجتماعی و غیره می باشند. شافران و همکاران برای نشان دادن فعالیت های خنثی سازی درونی و درنتیجه باز کردن آنها برای تجزیه و تحلیل های تجربی، از دانشجویانی که نمره های بالایی از پرسشنامه ای برای سنجش آمادگی همجوشی فکر ۔ عمل در نظر گرفته شده بود، کسب کردند، کمک گرفت.
آیا عمل خنثی سازی به وسواسهای عملی آشکار شباهت دارد یا نه
در کشف این واقعیت که آیا عمل خنثی سازی به وسواسهای عملی آشکار شباهت دارد یا نه، از ۶۳ مورد آزمایشی خواسته شد که از جمله ای راجع به آن چه که موجب برانگیختن اضطراب آنها میشود، بنویسند. این جمله ها شامل آسیبهای احتمالی بود که متوجه دوستان و بستگان میشد. پس از تکمیل جمله ها، از دانشجویان خواسته شد تا میزان اضطراب، احساس مسئولیت، احساس گناه و احتمال وقوع حوادثی که از آن بیم دارند را درجه بندی کنند. سپس به تعدادی از آنان آموزش داده شده که این افکار را بلافاصله، خنثی کنند و عده ای دیگر با ۲۰ دقیقه تاخیر، عمل خنثی سازی را انجام دهند.
دانشجویانی که از آنان خواسته شده بود که بلافاصله عمل خنثی سازی را انجام دهند، کاهشی سریع در احساس های نامطلوب خود گزارش دادند و از دانشجویانی که خواسته شده بود هرگونه تلاش برای خنثی سازی را به تاخیر بیاندازند، پس از گذشت ۲۰ دقیقه تاخیر، همان میزان کاهش را در احساسهای نامطلوب خود از قبیل اضطراب، گزارش دادند. این تجربه نشان میدهد که خنثیسازی موجب کاهش سریع اضطراب میشود، اما این ناراحتی به طور طبیعی نیز بدون هیچ تلاشی برای فرونشاندن آن، تقلیل خواهد یافت. این تقلیل خود به خودی اما نسبتاً آهسته در میزان اضطراب به منحنی زوال طبیعی که در آن میل شدید به انجام کارهای وسواسی مشاهده میشود، شباهت دارد. اگر امیال شدید وسواس عملی، در شخص سکنی گزیند، کاهش طبیعی هستهای را به همراه دارد و این امر نشان میدهد که فرایندی مشابه در مورد میل به خنثی کردن افکار ناخوشایند و ناخواسته صورت میگیرد. با توجه به تسکین فوری حاصل از عمل خنثی سازی، این گونه تلاش ها برای از بین بردن اثر های افکار آسیبرسانی به دیگران، به احتمال زیاد ادامه خواهد داشت، چرا که این فرایند دست کم به طور موقت، موفقیت آمیز می باشد. در این مورد نیز عمل خنثی سازی به وسواس های عملی شباهت دارد.
نیاز به مشاوره حضوری دارید ؟!
اگر نیاز به مشاوره حضوری دارید می توانید با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ با پزشک و روانشناس متخصص ٬ دکتر حسین موسی زاده مستقیما تماس حاصل فرمایید و با نحوه مشاوره ایشان آشنا شوید ٬ در صورت تمایل به رزرو وقت ملاقات با منشی دفتر مورد نظر واقع در تهران و یا کرج با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره در منزل دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید که مشاوره در منزل شما صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره تلفنی یا مشاوره تصویری دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید مشاوره بصورت آنلاین و تلفنی یا تصویری از طریق برنامه هایی نظیر Whatsapp , IMO , Skype و .. صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید.