مشاوره ازدواج و مشاوره ژنتیک
مشاوره ازدواج به معنای تشخیص دادن این موضوع است که آیا صلاح است این دختر و این پسر با یکدیگر ازدواج کنند و اگر ازدواج کنند آیا از رابطه زناشویی رضایت به اندازه کافی خواهند داشت یا نه؟
مشاوره ازدواج شامل سه بخش است:
- مشاوره روان‌شناختی
- مشاوره ژنتیک
- مشاوره پزشکی
در مشاوره روان‌شناختی تلاش میشود تا معلوم شود آیا دختر و پسر با یکدیگر از نظر رفتاری و فکری و هیجانی سازگار هستند.
چه دختر و پسری می‌توانند ازدواج کنند؟
سوالی که در مشاوره ازدواج مطرح میشود این است که چه دختر و پسری می‌توانند ازدواج کنند پاسخ این است که هر پسری که بالای هیجده سال عقلی و نه تقویمی داشته باشد از والدین به استقلال رسیده باشد درآمد کافی داشته باشد می‌تواند ازدواج کند و هر دختری که بالای هیجده سال عقلی و نه تقویمی باشد می‌تواند ازدواج کند.
مستقل شدن از والدین عامل مهمی است که می‌تواند مانع ازدواج شود بنابراین روانشناس باید دقت کند که آیا زوجین به اندازه کافی به استقلال شناختی و مالی و فکری از والدین رسیده‌اند یا نرسیده‌اند.
شرط دوم بعد از استقلال این است که آیا همسر سازگار با خود را پیدا کرده‌اند که تعیین ناسازگاری و یا سازگار بودن بر عهده مشاوره ازدواج است.
.عامل سوم برای ازدواج این است که آیا مهارت‌های همسرداری را به اندازه کافی آموخته‌اند.
در مشاوره ازدواج بهتر است اول انواع ازدواج را بشناسیم.
انواع ازدواج عبارت‌اند از :
۱. ازدواج تحمیلی : این نوع ازدواج بر خلاف میل دختر یا پسر و یا هر دو انجام می شود. والدین و یا فرد دیگری تصمیم‌گیرنده اصلی است. این ازدواج محکوم به شکست است و روانشناس بعد از تشخیص باید از آن جلوگیری کند.
۲. ازدواج ناخودآگاه : ازدواجی است که به دلیل روابط ناسالم دختر یا پسر با خانواده‌هایشان و برای فرار از منزل اتفاق می‌افتد در این نوع ازدواج دختر یا پسر همسری را که کاملاً مخالف و یا متضاد و یا کاملاً مشابه والدینش است را به همسری برمی‌گزیند. ازدواج ناخودآگاه نیز درنهایت با شکست مواجه خواهد شد و روانشناس در صورت تشخیص این نوع بهتر است زوجین را راضی به تاخیر انداختن و یا منصرف شدن از این ازدواج کند.
۳. ازدواج سفید است : زوجین زندگی زناشویی را بدون عقد و ازدواج و مراسم عروسی شروع می کنند. این نوع ازدواج در کشورهای غیراسلامی شایع است و در کشورهای اسلامی نیز اخیراً دیده میشود.
۴. ازدواج علمی : ازدواجی است که بعد از مشاوره دقیق روان‌شناختی انجام میشود و زوجین بخوبی یکدیگر را شناخته و سپس ازدواج می کنند.
۵. ازدواج موقت : زوجین به دلایلی از همان ابتدا مشخص می‌کنند که برای زمان محدودی با یکدیگر زندگی خواهند کرد.
۶. ازدواج سنتی : در ازدواج سنتی زوجین هیچ آشنایی با یکدیگر ندارند و در جلسه خواستگاری با هم آشنا می‌شوند.
۷. ازدواج فامیلی : اگر زوجین رابطه فامیلی نزدیکی با یکدیگر داشته باشند مثلاً دخترعمو و پسرعمو باشند احتمال اختلالات ژنتیکی در فرزندشان به شدت افزایش می‌یابد. ازدواج فامیلی باعث می شود ناسازگاری روان‌شناختی کمتر شود ولی بسیار نادر است که در ازدواج فامیلی فرزندان نابغه باشند و معمولاً مشکلات جسمانی یا روان‌شناختی کمابیش در فرزندان دیده خواهد شد. اگر سابقه اختلالات ژنتیکی در خانواده ها وجود داشته باشد ازدواج فامیلی نیز غیرمنطقی خواهد بود .
۸. ازدواج کاذب : ازدواجی است که یکی یا هر دو نفر از طرفین ازدواج هدف اصلی‌شان تشکیل خانواده و یا رابطه جنسی نیست بلکه هدف اصلی شان مواردی مانند پول‌دار شدن،مهاجرت رسیدن به پست و مقام می باشد و ازدواج را پلی برای رسیدن به اهداف دیگر می‌دانند. ازدواج کاذب درنهایت با شکست مواجه خواهد شد و روان‌شناسی که مشاوره ازدواج می دهد بهتر است زوجین را از این ازدواج منصرف کند و یا آن را در یک چارچوب کاملاً منطقی و بدون آسیب هدایت کند.
میزان سازگاری زوجین
برای تعیین میزان سازگاری روان‌شناختی زوجین از نظریه مشابه بودن و مکمل بودن استفاده می کنیم ما این نظریه را در قالب معیارهای ازدواج طراحی کرده‌ایم نظریه مشابه بودن بیان می‌کند که اگر زوجی در صفات شخصیتی مثبت به اندازه کافی مشابه یکدیگر باشند رابطه خوبی خواهند داشت متأسفانه زوجینی که در صفات شخصیتی مخالف و متضاد یکدیگر هستند رابطه پرهیجانی و جذابی را ایجاد می‌کنند که دوام چندانی نخواهد داشت منظور از صفات مثبت صفاتی است که جزو نقاط ضعف به حساب نمی‌آیند نظری نظریه مکمل بودن بیان می‌کند که اگر زوجین نکته ضعفی دارند و یا مهارتی را نمی‌دانند بهتر است طرف مقابلشان این.ضعف را نداشته باشد و مهارت را آموخته باشد.
تعیین سازگاری زوجین
برای تعیین سازگاری زوجین از معیارهای ازدواج استفاده می کنیم معیارهای ازدواج را به سه نوع تقسیم‌بندی کرده‌ایم معیارهای درجه یک که برقرار بودن آنها الزامی است معیارهای درجه دو که برقرار بودن آنها الزامی نیست ولی اگر برقرار باشند رابطه زناشویی موفق‌تر ایت. معیارهای درجه سه که تأثیر ناچیزی در رابطه زناشویی می‌گذارند ولی جمعیت عمومی اهمیت بسیار زیادی برای این معیارها قائل هستند. معیارهای درجه یک چهار دسته هستند
دسته اول سازگاری عاطفی : سازگاری عاطفی این است که آیا ابعاد هیجانی زوجین به اندازه کافی مشابه و مکمل یکدیگر است برای این منظور سازگاری عاطفی را در سه عامل طراحی کرده‌ایم عامل اول وجود عشق دوطرفه کامل است عامل دوم مشابه بودن حساسیت های زوجین و عامل سوم درجه رمانتیک بودن زوجین است.
دسته دوم از معیارهای درجه یک : عبارت است از تفاهم فکری منظور از تفاهم فکری این است که آیا باورهای زوجین به اندازه کافی مشابه و مکمل یکدیگر است یا نه تفاهم فکری را نیز در سه عامل طراحی کردیم عامل اول باورهای اصلی است عامل دوم نتیجه مشورت‌ها و عامل سوم نوع مدیریت رابطه زناشویی است.
دسته سوم از معیارهای درجه یک شباهت جنسی است : شباهت جنسی یعنی زوجین از نظر نیاز جنسی به اندازه کافی مشابه و مکمل یکدیگر باشند این دسته از معیارها دارای سه عامل است عامل اول نبودن بیماری‌های جنسی است عامل دوم شبیه بودن شدت نیاز جنسی است و عامل سوم شبیه بودن فرهنگ جنسی است.
دسته چهارم تجانس مالی است : در تجانس مالی بررسی می شود که آیا زوجین اگر با یکدیگر ازدواج کنند با مشکل مالی مواجه خواهند شد یا نه و ازنظر مالی به اندازه کافی مشابه و مکمل یکدیگر هستند؟ در این معیار درجه یک نیز دو عامل طراحی کرده‌ایم عامل اول درآمد کافی و عامل دوم نوع پول خرج کردن زوجین است. معیارهای درجه اول حدود ۷۵ درصد از رضایت زناشویی را ایجاد می کنند.
معیارهای درجه دوم
معیارهای درجه دوم معیارهایی هستند که اهمیت کمتری دارند و حدود بیست درصد از رضایت زناشویی را تشکیل می دهند. معیارهای درجه دو، چهار مورد هستند مورد اول سن زوجین بهتر است پسر است حدود پنج سال بزرگتر از دختر باشد تا بتواند مسئولیت خانواده را برعهده بگیرد ولی این عامل الزامی نیست مورد دوم مذهب است بهتر است مذهبشان مشابه یکدیگر باشد و مورد سوم تحصیلات است یعنی تحصیلات مشابه داشته باشند، هر دو دانشگاهی و یا هر دو دیپلم و یا هر زیر دیپلم باشند. مورد چهارم شغل آنها یعنی از شغل یکدیگر نفرت نداشته باشند.
معیارهای درجه سوم
معیارهای درجه سوم نباید تاثیر زیادی بر رابطه زناشویی داشته باشند ولی متأسفانه گاهی این تاثیر به‌وضوح زیاد است و روانشناس باید در این مورد آموزش کافی ارائه دهد. در معیارهای درجه سوم چهار مورد وجود دارد مورد اول خانواده‌ها یعنی خانواده دختر و پسر چه تأثیری و چه نظری و چه ویژگی‌هایی دارند. مورد دوم ثروت یعنی دختر و پسر چقدر ثروتمند هستند مورد سوم زبان یعنی زبان مادری آنها چیست و مورد چهارم ملیت است یعنی اهل چه کشوری هستند. معیارها درجه سه حدود پنج درصد بر خوشبختی و سازگاری زوجین تاثیر دارند و اگر تاثیر آنها بیش از این باشد به این معناست که زوجین مهارت‌های همسرداری را به اندازه کافی نیاموخته‌اند.
برای بررسی معیارهای ازدواج از مصاحبه و تست‌های روان‌سنجی استفاده می شود مصاحبه برای ازدواج ساختار یافته است و تست‌های روان سنجی عبارت‌اند از تست نئو ، تست قصه عشق و تست میلون. اگر روانشناس مشاور به بیماری جسمی یا روانی یا ژنتیکی خاصی شک کند می‌تواند تست‌های مربوط به آن را نیز انجام دهد بعد از پایان مصاحبه‌ها که به شکل فردی و زوجی انجام میشود و پس از اتمام تست‌ها و تفسیر آنها مشاور درنهایت پیش‌بینی می‌کنند که اگر این دو نفر با یکدیگر ازدواج کنند با چه مشکلاتی روبرو خواهند شد و راه‌حل آنها چیست.
بعد از مشاوره ازدواج
بعد از مشاوره ازدواج روانشناس می‌تواند راه‌حل‌های مربوطه را ارائه دهد اگر از عوامل و معیارهای ازدواج عامل های اصلی و معیارهای درجه یک برقرار باشند این ازدواج مجاز خواهد بود و زوجین به کمک روانشناس می‌توانند برای حل‌وفصل سایر عوامل اقدام کنند. گاهی لازم است مشاور والدین و یا مراقب اصلی زوجین را نیز ببیند و با آنها مصاحبه کند و نظرات ایشان را اخذ کند ولی تلاش بر این است که تصمیم‌گیری در مورد ازدواج و مراسم ازدواج در جلسه مشاوره توسط مشاور و دختر و پسر انجام شود و از دخالت دیگران پیشگیری گردد.
بعد از اتمام مشاوره روان‌شناختی مشاوره پزشکی شروع می شود تمرکز مشاوره پزشکی بر این است که آیا بیماری خاصی وجود دارد که رابطه زناشویی را در آینده تهدید کند مانند دیابت سرطان، نازایی، بیماری‌های مادرزادی قلبی
انجام تست‌ها و رادیولوژی‌ها و آزمایشات برای مشاوره ازدواج و ژنتیک
اگر بعد از انجام تست‌ها و رادیولوژی‌ها و آزمایشات مربوطه معلوم گردد که به بیماری خاصی مبتلا هستند بهتر است صادقانه مطلب را با طرف مقابل مطرح کنند بعد از مشاوره پزشکی مشاوره ژنتیک شروع میشود که ژن‌های ناهنجار را که والدین می توانند به فرزند خود انتقال دهند را شناسایی کرده و احتمال انتقال ژن‌ها را بررسی می‌کند احتمال انتقال ناهنجاری ژنتیکی در فرزندان وقتی زیاد است که ازدواج فامیلی باشد و یا در بستگان درجه اول و هدف خود زوجین بیماری ژنتیکی وجود داشته باشد
مشکلات مشاوره ازدواج
مشاوره ازدواج کار راحتی نیست و با مشکلاتی زیادی مواجه میشود
این مشکلات عبارت‌اند از:
- زوجین صداقت به اندازه کافی ندارند.
- یکی از زوجین با مشاوره ازدواج مخالف است
- زوجین مشاور را مجبور به موافقت با ازدواج می کنند.
- زوجین هم‌زمان با کس دیگری رابطه عاشقانه دارند.
- زوجین به استقلال نرسیده‌اند ولی اصرار به ازدواج دارند.
- گاهی زوجین قبلاً با کس دیگری ازدواج کرده‌اند و جدا شده‌اند و دارای فرزندانی می باشند.
در این موارد ازدواج با مشکلاتی مواجه خواهد شد که می تواند موضوعات جدیدی را در مشاوره ازدواج ایجاد کند مشکل مهم دیگر در مشاوره ازدواج این است که گاهی یکی از زوجین به بیماری خاص مبتلاست مهم‌ترین بیماری اختلالات شخصیت می‌باشد که می‌تواند در آینده رابطه زناشویی را کاملاً با مشکل مواجه کند.
وجود اختلال شخصیت
روانشناس نمی‌تواند به دلیل وجود اختلال شخصیت با ازدواج مخالفت کند و از طرفی نمی‌تواند جواب موافق نیز بدهد در این حالت نیاز به بررسی دقیق است که آیا این فردی که اختلال شخصیت دارد جفت مناسب برای ازدواج کرده‌اند پیدا کرده است یا نه؟
بحث بعدی در مشاوره ازدواج ممنوعیت های ازدواج است یعنی مواردی وجود دارد که زوجین بهتر است و یا حتی نباید با یکدیگر ازدواج کنند
این موارد عبارت‌اند از:
- به استقلال نرسیدن زوجین
- ازدواج تحمیلی
- وجود بیماری جدی
- ازدواج دو خودشیفته و دو حاکم با یکدیگر
- ازدواج بدون درآمد کافی
دروغ‌گویی و کلاه‌برداری در ازدواج نادر نیست روانشناس باید زوجین را تشویق کند که با یکدیگر صادقانه صحبت کنند در واقع در مورد سابقه خود درآمد خود خانواده خود و بیماری‌های خود اطلاعات درستی به یکدیگر و به مشاور ارائه دهند.
میزان شکست ما در مشاوره ازدواج با استفاده از روشی که گفتیم حدود پنج درصد است این پنج درصد به این دلیل ایجاد میشود که پس از چند سال شخصیت زوجین تغییر می‌کند مبتلا به بیماری‌های جدیدی می شوند و یا احتمالاً در جلسات مشاوره صداقت کافی نداشتند و مشاور را گمراه کرده‌اند، میزان موفقیت مشاوره ازدواج به صداقت زوجین و مهارت و تبحر مشاور بستگی دارد.
اهمیت مشاوره ازدواج
خانواده محل تولد فرزندان، تربیت کودک و محل آرامش و خوشبختی زوجین است و از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. اگر دختر و پسری ازدواج اشتباهی با یکدیگر انجام دهند فرزند آنها با مشکلات زیادی مواجه خواهد شد زوجین خود نیز با مشکلات مواجه می‌شوند و خانواده‌های آنها نیز با مشکلات جدیدی مواجه خواهند شد به همین دلیل مشاوره ازدواج بسیار مهم است و درواقع ازدواج شروع بهداشت روانی کودکی است که از این زوجین متولد خواهد شد پس بهتر است دولت‌ها سرمایه‌گذاری خاصی بر روی مشاوره ازدواج انجام دهند.
مدت زمان مشاوره ازدواج
مدت زمان مشاوره ازدواج حدود شش ساعت است بهتر است روانشناس این مشاوره را در سه نوبت انجام دهد و سه هفته به طول انجامد تا هم زوج و هم مشاور به اندازه کافی در این مورد فکر کنند و نتیجه‌گیری‌های درستی انجام دهند
بررسی معیارهای انتخاب همسر
معیارهای ازدواج به سه دسته درجه اول که برقراری آنها الزامی است و شامل یازده معیار هستند، معیارهای درجه دوم که شامل چهار معیار هستند و معیارهای درجه سوم که شامل چهار معیار هستند می باشد ، منظور از عشق دوطرفه کامل در رابطه زناشویی عبارت است از علاقه عمیق بین زوجین که دارای عناصر زیر باشد:
- شور و شوق جنسی
- محرک بودن جنسی
- عمل جنسی
- ارضاء جنسی
- صمیمیت
- وفاداری
- شوخ طبعی
- گذشت از اشتباهات
- درددل کردن
- مراقبت و مسئولیت‌پذیری
این موارد همگی با هم عشق کامل را تشکیل می دهند. منظور از شباهت حساسیت‌ها در مشاوره ازدواج این است آیا مواردی وجود دارد که یکی از زوجین را خوشحال و دیگری را ناراحت کند. منظور از درجه رمانتیک بودن این است که آیا زوجین از نظر احساسات و عواطف و عاطفی بودن و عاشق پیشه بودن به اندازه کافی مشابه یکدیگر هستند .
بیشتر بخوانید : همه چیز درباره زوج درمانی
تفاهم فکری
منظور از تفاهم فکری در مشاوره ازدواج این است که آیا باورهای اصلی مانند اعتقاد به صداقت، اعتقاد به خدا و زندگی بعد از مرگ اعتقاد به انسانیت در زوجین مشابه هم است. برای این‌که تفاهم فکری مشخص شود لازم است معلوم شود که آیا زوجین می‌توانند با یکدیگر مشورت کرده و به نتایج مشترک برسند و آیا نوع مدیریت رابطه زناشویی زوجین مشابه یکدیگر است.
انواع مدیریت در رابطه زناشویی عبارت‌اند از:
- مردسالاری
- زن‌سالاری
- کودک سالاری
- مدیریت مشترک و دیگر سالاری .
بیماری‌های جنسی
نبودن بیماری‌های جنسی یکی از معیارهای درجه یک ازدواج است. بیمارهای جنسی شایع عبارت‌اند از:
- اختلال نعوظ و انزال زودرس در آقایان و بی‌میلی جنسی و انزجار جنسی در مرد و یا زن
- بیماری واژینسموس و دیسپارونی یا سکس دردناک در بانوان
شباهت فرهنگ جنسی
منظور از شباهت فرهنگ جنسی این است زوجین که ذاتاً دوست دارند رابطه جنسی را مطابق فرهنگ ایرانی، اسلامی یا غربی انجام دهند. منظور از شدت نیاز جنسی این است که زوجین دوست دارند در طول هفته چند بار رابطه جنسی داشته باشند.
یکی از عامل‌های درجه یک در مشاوره ازدواج وجود درآمد کافی است. زوجین لازم است درآمد به اندازه کافی برای هزینه زندگی سه نفر یعنی زن مرد و کودک را داشته باشند و نیازمند کمک والدین یا دیگران نباشند. بهتر است برای اداره زندگی زناشویی و خرج روزانه از فرد دیگری مانند والدین پول گرفته نشود.
منظور از نوع خرج کردن این است که آیا زوجین خسیس، ولخرج یامقتصد هستند. فرد مقتصد می‌تواند با کسی مانند خودش و فرد ولخرج و یا فرد خسیس نیز می‌تواند با فردی مانند خودش ازدواج کند.
معیارهای درجه دو
در معیارهای درجه دو ، عامل اول سن بود الزامی نیست که پسر بزرگتر از دختر باشد ولی بزرگتر بودن پسر می‌تواند بر بهبود رابطه زناشویی مؤثر باشد. مواردی داشته‌ایم که دختر بیست سال پسر بزرگتر بوده و ازدواج موفق صورت گرفته است، بهتر است تحصیلات زوجین مشابه هم باشد. در مواردی که دختر فوق لیسانس و پسر تحصیلات زیر دیپلم دارد احتمال ناسازگاری زناشویی بسیار زیاد خواهد بود. اگر تفاهم فکری وجود نداشته باشد این ازدواج کاملاً ممنوع می شود.
مذهب زوجین
مذهب زوجین بهتر است مشابه یکدیگر باشد ولی گاهی مذهب شناسنامه ای زوجین با مذهب عملی آنها تفاوت دارد منظور از تشابه مذهب مذهب عملی یا همان چیز که به آن عمل می‌کنند است. بهتر است زوج‌ها با شغل یکدیگر مشکلی نداشته باشند.
جمعیت عمومی هیچ اطلاعی از معیارهای درجه یک ندارند و با تأکید بر معیارهای درجه دو و درجه سه ازدواج می کنند. وقتی در مشاوره ازدواج می گوییم که خانواده تاثیر زیادی بر ازدواج ندارد خانواده‌ها از این حرف ناراحت می شوند ولی واقعیت این است که دختر و پسر باید به استقلال برسند و بدون دخالت خانواده‌ها زندگی کنند.
نظر خانواده ها در مورد این ازدواج
نظر خانواده‌ها در مورد این ازدواج یک نظر غیر ماهرانه و غیرتخصصی است بنابراین نباید تاثیر داشته باشد ولی هنگامی‌که تأثیری دارد به این معناست که زوجین هنوز از خانواده‌های خود به استقلال کافی نرسیده‌اند.
وقتی می‌گوییم که ثروت یک عامل و یا یک معیار درجه سوم است زوج‌ها متعجب می شوند واقعیت این است که درآمد کافی یک معیار درجه یک و الزامی است و ثروت تأثیر زیادی بر خوشبختی زوج نخواهد داشت زیرا فردی که ثروت زیادی دارد انتظارات غیرعادی و زیادی خواهد داشت و می تواند رابطه زناشویی را به خطر اندازد.
متأسفانه افراد بسیار زیادی علاقه به ازدواج با فرد ثروتمند دارند و این مسئله در آینده مشکلاتی ایجاد خواهد کرد البته ثروت می‌تواند نقش مثبتی نیز در رابطه زناشویی داشته باشد.
عامل پایانی یا معیار نهایی در مشاوره
عامل پایانی یا معیار نهایی در مشاوره ازدواج زبان و ملیت است اگر زوجین هم‌زبان باشند به مقدار ناچیزی رابطه آنها بهتر خواهد بود ولی هم‌زمان بودن تاثیر زیادی در رابطه زناشویی ندارد به همین شکل هم کشور یا هم ملیت بودن نیز تاثیر زیادی بر رابطه زناشویی ندارد زیرا شخصیت زوجین رابطه زناشویی را پوشش می دهد البته زوجین نیاز به یک زبان مشترک دارند و منظور از هم زبان مادری آن‌هاست.
نیاز به مشاوره حضوری دارید ؟!
اگر نیاز به مشاوره حضوری دارید می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ با پزشک و روانشناس متخصص ٬ دکتر حسین موسی زاده مستقیما تماس حاصل فرمایید و با نحوه مشاوره ایشان آشنا شوید ٬ در صورت تمایل به رزرو وقت ملاقات با منشی دفتر مورد نظر واقع در تهران و یا کرج با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره در منزل دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید که مشاوره در منزل شما صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره تلفنی یا مشاوره تصویری دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید مشاوره بصورت آنلاین و تلفنی یا تصویری از طریق برنامه هایی نظیر Whatsapp , IMO , Skype و .. صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۳۵۸۹۰۸۸۱۹ تماس حاصل فرمایید.
