وضعیت جاری مفهوم ناهشیار
مفهوم انگیزش ناهشیار تا آنجا ادامه یافت که محور نظریه روانکاوی شد. روانکاوان به طور کلی نسبت به این مفهوم چه نظری دارند؟ اکنون تقریباً همه روانشناسان، اعم از روان کاوان و سایرین معتقدند که نقش ناهشیار در احساسات و رفتار ما با اهمیت است.
برای مثال به نظر جکوبی در زمینه ناهوشیار توجه کنید اگرچه روانکاو نیست ولی در زمینه ناهشیاری توجه کنید. اگر چه او روان کار نیست، ولی در زمینه ناهشیار تحقیق کرده است: نتایج تحقیق که احتمالا مورد علاقه افراد عادی نیست نشان می‌دهد که تاثیرات ناهشیار در همه جا حضور دارد. بدیهی است که بعضی اوقات افراد، ناهشیارانه برنامه‌ریزی و عمل می‌کنند و با وصف این، اغلب اوقات رفتار تحت تاثیر ناهشیار است. یعنی، نخست کاری را انجام می‌دهیم و بعد از آن، اگر مورد سوال قرار گرفتیم، آن را توجیه می کنیم.
دیدگاه‌های مختلف
در عین حال، دیدگاه‌های مختلفی در زمینه مبانی کارکرد ناهشیار، محتوای ناهشیار و جنبه های انگیزشی آن وجود دارد. در اینجا، دو دیدگاه متضاد قابل مشاهده است که یکی بر ناهشیار مورد نظر روانکاوی و دیگر بر ناهشیار شناختی تاکید دارد. همان طور که دیدیم، روانکاوی از ماهیت نابخردانه و غیر منطقی عملکرد ناهشیار سخن می‌گوید. افزون بر این، روان کاوان محتوای ناهشیار را بیش از هر چیزی متضمن افکار، احساسات و انگیزه های جنسی و پرخاشگرانه می‌دانند و معتقدند که محتوای ناهشیار برانگیزاننده است این محتوا بر رفتارهای روزمره ما اثر انگیزشی دارد.
دیدگاه شناختی
در مقابل، بر اساس دیدگاه شناختی، هیچ گونه تفاوت بنیادی بین فرآیندهای هشیار و ناهشیار وجود ندارد. بر اساس این دیدگاه، فرآیندهای ناهشیار می‌تواند به اندازه فرآیندهای هشیار، هوشمندانه، منطقی و بخردانه باشد. دوم اینکه دیدگاه شناختی بر محتوای متنوع ناهشیار تاکید دارد نه بر محتوای ویژه جنسی و پرخاشگرانه. نکته سوم، که با مورد دوم مربوط است این که، در این زمینه، دیدگاه شناختی بر عناصر انگیزشی ناهشیار تاکید ندارد. در این دیدگاه شناخت از آن رو ناهشیار است که نمی‌توان آن را در سطح هشیار پردازش کرد؛ یا به دلیل اینکه هرگز به هشیاری نمی رسد یا از آن رو که بسیار عادی و غیر ارادی شده است.
برای مثال. بستن بند کفش چنان عادی شده است که هرگز از این که چگونه آن را می بندیم آگاه نیستیم. در مورد تایپ کردن هم، همینطور عمل می کنیم. بسیاری از باورهای فرهنگی، به گونه ای یاد گرفته شده و پایدار شده‌اند که حتی نمی توانیم به عنوان یک باور آن را بیان کنیم. همانطور که ذکر شد، ما از آنها آگاه نیستیم تا اینکه فردی از فرهنگ دیگر را ملاقات کنیم. به هر حال این محتوای ناهشیار، نه به دلایل انگیزشی حفظ شده است و نه ضرورتا بر رفتار ما تاثیرات انگیزشی دارد. سرانجام شواهدی از تاثیر محرک های زیر آستانه ای بر افکار و احساسات ما وجود دارد، ولی این محرک‌ها مانند آرزوهای تهدید کننده، اختصاصاً معنای روان پویایی ندارند.
بسیاری از این اختلاف نظرها در بیانات کیل استرم، پیشتاز برداشت شناختی از ناهشیار، جمع شده است:
ناهشیار مورد استناد روانشناسان اخیر با آن چه که زیگموند فروید و همکاران او در وین در ذهن داشتند، کاملا متفاوت است. ناهشیار آنها جوان بود و ناپخته؛ با هیجانات کاذب و خشم درآمیخته بود؛ هذیانی، کور و غیرمنطقی بود. ناهشیار روانشناسی جدید، ملایم تر و پخته تر است، به راحتی قانع می‌شود و منطقی است. ضمن این که به طور ایده‌آل پخته و کامل نیست.
اگرچه تلاش بر این است که دیدگاه روانکاوی و شناختی در ناهشیار با یکدیگر تلفیق شود، ولی این اختلاف نظرها باقی مانده است. به طور خلاصه، اگر چه اهمیت پدیده ناهشیار شناسایی شده است و تحقیق در این زمینه با اهمیت به حساب می‌آید، دید انحصاری روانکاوی در زمینه ناهشیار برای اکثریت و شاید همه روانشناسان سوال برانگیز است.
نیاز به مشاوره حضوری دارید ؟!
اگر نیاز به مشاوره حضوری دارید می توانید با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ با پزشک و روانشناس متخصص ٬ دکتر حسین موسی زاده مستقیما تماس حاصل فرمایید و با نحوه مشاوره ایشان آشنا شوید ٬ در صورت تمایل به رزرو وقت ملاقات با منشی دفتر مورد نظر واقع در تهران و یا کرج با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره در منزل دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید که مشاوره در منزل شما صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره تلفنی یا مشاوره تصویری دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید مشاوره بصورت آنلاین و تلفنی یا تصویری از طریق برنامه هایی نظیر Whatsapp , IMO , Skype و .. صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید.
