چگونه با استرس و اضطراب مقابله کنیم
اضطراب و استرس هیجان هایی هستند که همه موجودات زنده در مسیر زندگی خود تجربه می‌کنند، ولی این هیجان ها همیشه مضر نیستند و حتی گاهی مواقع مفید هستند و از خطرات پیشگیری می کنند و انگیزه لازم برای انجام کار‌ها ایجاد می‌کنند، بنابراین آشنایی با علائم اضطراب، استرس و یادگیری روش‌های کنترل آنها از مهارت‌های اساسی در زندگی است.
تفاوت استرس و اضطراب
استرس به هر نوع فشار ناراحت کننده می‌گویند که بر ذهن وارد می شود.
اضطراب به معنی نگرانی بدون علت بیرونی از وقوع اتفاقی در آینده است. این احساس می‌تواند واکنش به استرس باشد همچنین اضطراب در افرادی بروز پیدا می‌کند که نمی‌توانند عوامل اضطراب زا را در زندگی خود تشخیص دهند.
چه مواقعی اضطراب مفید است؟
استرس و اضطراب همیشه مضر نیستند و گاهی مفید هستند. اضطراب و استرس در کوتاه مدت سبب می‌شود که فرد بر یک معضل یا موقعیت خطرناک غلبه کند همچنین اضطراب و استرس انگیزه لازم را در شخص برای انجام کار‌های ضروری برمی انگیزد. ولی اگر اضطراب بیش از حد باشد، فرد از زندگی عادی باز می‌ماند.
اضطراب نگرانی فراگیر، ناخوشایند و بدون علت واقعی است که سیستم عصبی سمپاتیک را فعال می‌کند. فعال شدن سمپاتیک انواع سردرد مانند سردرد عصبی و میگرن، تعریق، تپش قلب، لرزش، احساس تنگی نفس در قفسه سینه و ناراحتی گوارشی را ایجاد می کند. دیگر نشانه‌های اضطراب عبارتند از اسهال، بی خوابی، تعادل نداشتن در ایستادن و راه رفتن، بی حسی پاها، درد‌های عصبی، گزگز شدن دست و پاها، افزایش فشار خون، بی قراری، سرگیجه، حالت تهوع، مشکلات ادراری، اتساع (گشاد شدن) مردمک‌ها و پرخوری و عدم تمرکز و حواس پرتی هستند.
علائم هشدار دهنده
اضطراب و ترس علائم هشدار دهنده‌ای هستند که خطر‌های بیرونی و درونی را اعلام می‌کنند.
ترس علت واقعی دارد ولی اضطراب علت واقعی ندارد. اضطراب خفیف موجب حفظ زندگی می‌شود. اضطراب هیجان غیر منطقی است که خطر‌هایی را در آینده مانند خطر وقوع صدمه جسمی، جدایی از دوستان و نزدیکان و وجود مانعی در برابر ارتقاء موقعیت یا منزلت فرد را اعلام می‌کند.
اضطراب موجب می گردد که بیماران برای ممانعت از خطرها، تهدید‌ها یا برای کاهش عواقب ناشی از آنها اقدام کنند.
سخت کوشی با هدف کسب آمادگی برای امتحان و دویدن برای رسیدن به آخرین قطاری که فرد را به مقصد می‌رساند، نمونه‌هایی از خطر یا تهدید در زندگی روزانه هستند. اضطراب سبب می‌شود که فرد اقداماتی انجام دهد تا از بروز خطر و وارد شدن آسیب جلوگیری کند.
اینکه ما اتفاقی را بعنوان استرس تلقی کنیم یا نه به ارزیابی ما و ماهیت واقعه و امکانات ما بستگی دارد یعنی هر چقدر انسان از نظر روانی قوی‌تر باشد قدرت بیشتری را برای مقابله با فشار‌های روانی دارد و کمتر دچار استرس یا اضطراب می‌شود.
علل شایع ایجاد اضطراب و استرس
نقل مکان کردن یا جا به جایی در محیط کار، آغاز یک مقطع تحصیلی یا فعالیت جدید، ابتلا به یک بیماری یا جراحت (بیماری یا جراحت یکی از اعضای خانواده یا یک دوست هم ممکن است در ما ایجاد اضطراب بکند)، مرگ یک عضو خانواده یا دوست، ازدواج و تولد نوزاد از جمله علل شایع پیدایش اضطراب و استرس هستند. البته مصرف برخی داروها مانند دارو‌های تیروئید، اسپری‌های ضد آسم و گشاد کننده برونش و قرص‌های رژیمی، مواد مخدر همچون کوکائین و مشروبات الکلی نیز می‌تواند در فرد احساس اضطراب یا استرس را به وجود بیاورد.
استفاده از نوشیدنی‌هایی مانند چای و به ویژه قهوه نیز به علت آنکه مقادیر زیادی کافئین دارند، در شخص احساس اضطراب را ایجاد می‌کنند؛ بنابراین افرادی که مضطرب هستند، نباید در مصرف قهوه زیاده روی کنند.
شخص مضطرب اغلب خسته است، زیرا زندگی با اضطراب مداوم سبب تحلیل رفتن احساسات می‌شود. اختلال حافظه یا از دست رفتن حافظه نیز اغلب در اضطراب‌های حاد به علت ترشح مداوم هورمون استرس (کورتیزول) رخ می‌دهد.
درمان استرس
- پیروی از رژیم غذایی سالم، استعمال نکردن مشروبات الکلی و کاهش مصرف نوشیدنی‌های کافئین دار.
- ورزش منظم
- خواب کافی
- مراقبه (تن‌آرامی)
- درمان شناختی
- رفتار درمانی
- یادداشت روزانه احساسات
- تفریح
- صحبت کردن با دوست نیز از دیگر شیوه‌های کاهش اضطراب است
- همچنین افراد مضطرب به کمک رفتار درمانی شناختی می‌توانند افکار خودآیند منفی خودشان را شناسایی و اصلاح کنند. افکار خودآیند منفی سبب ایجاد اضطراب در اشخاص می‌شود.
- دارو درمانی نیز طبق صلاحدید پزشک می‌تواند نقش موثری در کاهش اضطراب دارد ولی این داروها باعث اعتیاد میشوند و نباید در طولانی مدت مصرف شوند
بیشتر بخوانید
ایمن سازی علیه استرس
نیاز به مشاوره حضوری دارید ؟!
اگر نیاز به مشاوره حضوری دارید می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ با پزشک و روانشناس متخصص ٬ دکتر حسین موسی زاده مستقیما تماس حاصل فرمایید و با نحوه مشاوره ایشان آشنا شوید ٬ در صورت تمایل به رزرو وقت ملاقات با منشی دفتر مورد نظر واقع در تهران و یا کرج با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره در منزل دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید که مشاوره در منزل شما صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره تلفنی یا مشاوره تصویری دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید مشاوره بصورت آنلاین و تلفنی یا تصویری از طریق برنامه هایی نظیر Whatsapp , IMO , Skype و .. صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۳۵۸۹۰۸۸۱۹ تماس حاصل فرمایید