کاتاتونیا چیست ؟
کاتانونیا در DSM-IV-TR به عنوان وضعیتی تعریف می‌شود که ویژگی اصلی آن اختلال روانی حرکتی برجسته ای است که با دو یا بیشتر از ۵ ملاک بالینی زیر مشخص شده است.
- مقدار حرکت عضلات ارادی، به صورت کاتالپسی یابهت.
- فعالیت حرکتی مفرط، غیر قابل هدایت و ظاهراً بی‌هدف.
- منفی کاری مفرط یا سکوت پیشه گی
- انواع خاصی از حرکات ارادی مانند گرفتن یک وضعیت گیری خاص، حرکات کلیشه‌ای، ادا و اطوار و شکلک درآوردن
- پژواک کلام یا پژواک رفتار
ملاک ۱ و ۲ ظاهرا با هم همخوانی ندارند. از این رو متخصصین بالینی کاتاتونیا را به صورت یک حالت بهت یا یک حالت برانگیخته تشخیص می‌دهند. البته بیماران ممکن است بین دو حالت نوسان کنند. بیمار در هر دو حالت هشیاری است اما می تواند به گونه ای غیر قابل تشخیص از اغما باشد. یک حالت کاتاتونیک می‌تواند با پارکینسونیسم ناشی از نورولپتیک، یک اختلال طبی عمومی یا یک دوره افسردگی اساسی یا مانیک همراه باشد.
یک بیمار برانگیخته ممکن است در پاسخ به توهمات و هذیان هایش سکوت پیشه کرده و فلج شود. برای مثال یک بیمار مبتلا به اختلال اسکیزوافکتیو در گوشه ای از اتاقش می نشست در حالی که به پایان خیره بود، همانطور که مریم مقدس اغلب به تصویر کشیده می‌شود، لبخند می زد و شاد بود. آن گونه که خود او بعدا توضیح داد، حرکت یا صحبت نمی‌کرد تا بارداریش با مسیح دچار اختلال نشود. در مقالات مربوط به این موضوع بین حالت بهت کاتاتونیک و وضعیت برانگیخته تمایز داده شده، اما همیشه به طور واضح با آن توجه نشده است.
از این گذشته وضعیت سومی نیز وجود دارد که با افکار غیر منطقی و بی‌ربط آغاز می شود، همانطور که گاهی اوقات در اسکیزوفرنیای کاتاتونیک دیده می‌شود. بنابراین بیمار کاتاتونیک را می‌توان به صورت اسکیزوفرنیای کاتاتونیک؛ اختلال دو قطبی با خصوصیات کاتاتونیک؛ اختلال افسردگی اساسی با خصوصیات کاتاتونیک و اختلال کاتاتونیک ناشی از یک اختلال طبی عمومی تشخیص گذاری کرد. در بیشتر انواع کاتاتونیا، مناطق زبان دریافتی و نواحی ارتباطی بسیار سالم هستند یعنی اینکه بیمار می تواند ارتباطات را دریافت کند، اما بیان نمی‌کند. این مسئله برای ایجاد رابطه اهمیت دارد.
درمان – عدم پاسخ رفتار کلامی
نکته اساسی این است که چنین بیماری را نه بر طبق آنکه چگونه عمل می‌کند، بلکه بر طبق چگونه درک کردن درمان کنیم. درک بیمار در حالی که کاهش یا عدم پاسخ رفتار کلامی یا سایکوموتور بیانی را نشان می دهد می تواند کاملاً زیرکانه باشد. کاتاتونیا در ۹% – ۵% از بیماران بستری رخ می‌دهد. از این گروه، ۲۵% تا ۵۰% آنها همراه با اختلالات خلقی و ۱۰% تا ۱۵% آنها همراه با اسکیزوفرنیا است. از بقیه بیماران بستری، حالت کاتاتونیک با اختلال وسواسی – اجباری، اختلالات شخصیت و اختلالات تجزیه ای همراه است. این حالت می تواند در افرادی با انواع اختلالات طبی عمومی نیز رخ دهد. برای ارزیابی وضعیت روانی بیمار و بررسی موثرتر، مصاحبه گر باید بیمار را از حالت کاتاتونیک خارج کند. برای مثال بعد از برطرف شدن کاتاتونیا اگر بیمار اختلال در موقعیت جنسی یا نشانه‌های دیگری از دمانس را دارد، اسکن مغزی و اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) ضرورت دارد.
سفتی عضلانی
سفتی عضلانی ممکن است در پاسخ به یک اختلال طبی عمومی ایجاد شود. برای مثال سفتی خارج هرمی یا مقاومت لوله سربی در نتیجه ضایعات عقده‌های قاعده‌ای و ارتباطات آنها ایجاد می‌شود. سفتی عضلانی مربوط به از کار افتادن مغز ناشی از قطع ارتباطات قشری است. گگن هالتن ممکن است در افراد مسن، بدون نشانه ای از منفی کاری دیده شود. موتیسم آکینتیک که از بهت کاتاتونیا تقلید می‌کند می تواند ناشی از هیدروسفالی ارتباطی شدید، تخریب نسبی دیانسفال و تشکیلات مشبک مغز میانی و تخریب دو طرفه زواید لوب فرونتال باشد که رشته‌های عصبی و اوربیتال، سپتال، و سینگولیت را پردازش می‌کند. به علاوه درمان کاتاتونیا به تشخیص بستگی دارد. درمان ممکن است از عمل جراحی عصبی یک موتور در لب پیشانی تا درمان شوک الکتریکی برای حالت کاتاتونیک افسردگی تا درمان با داروهای سایکوتروپیک متفاوت باشد، انتخاب درمان به محتوای فکر بیمار بستگی دارد.
نیاز به مشاوره حضوری دارید ؟!
اگر نیاز به مشاوره حضوری دارید می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ با پزشک و روانشناس متخصص ٬ دکتر حسین موسی زاده مستقیما تماس حاصل فرمایید و با نحوه مشاوره ایشان آشنا شوید ٬ در صورت تمایل به رزرو وقت ملاقات با منشی دفتر مورد نظر واقع در تهران و یا کرج با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره در منزل دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید که مشاوره در منزل شما صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره تلفنی یا مشاوره تصویری دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید مشاوره بصورت آنلاین و تلفنی یا تصویری از طریق برنامه هایی نظیر Whatsapp , IMO , Skype و .. صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۳۵۸۹۰۸۸۱۹ تماس حاصل فرمایید.
